براي آشنايي با عاشورا باید صفحات تاریخ را ورق زد، به گذشته برگشت و با دقت، اوضاع مسلمانان پس از واقعه غدیر خم را مطالعه نمود، در سال 61 هجری مي بينيم كه كاروان دیگری از مكه در حركت بود، با این تفاوت كه نیت حج تمتع را به عمره تبديل كرده و از مكه و خانه امن الهی خارج شده و مسیری را در پیش گرفته كه هزاران هزار نفر در انتظار آن بودند تا پاسخ سوالات خود را دريافت كنند. اين سوال كه چرا جاه طلبی و زیاده خواهی عده ای باعث غصب حق صاحبان آن گردید؟ چرا مسلمانان پس از رحلت رسول الله(ص) و قضیه سقیفه، آیه تبلیغ و اكمال دین و واقعه غدير خم را فراموش كرده اند؟ چرا معاويه بعد از به شهادت رساندن امام حسن مجتبی(ع) و 19 سال و سه ماه حكومت ننگین خود، طبق نقشه، یزید پسر ملعونش را بر خلافت مي نشاند؟ چرا یزید بعد از رسيدن قدرت فوراً به ولید بن عتبه بن ابی سفیان دستور مي دهد، از امام حسین(ع) بیعت بگيرد؟ چرا در مقابل اصرار مروان در گرفتن بیعت، امام حسین(ع) فرمودند:
«إنّا أهل بیت النبوّه، و معدن الرساله ومختلف الملائکه، بنا فتح الله و بنا یختم، و یزید رجل فاسق شارب الخمر و قاتل النفس المحرمه، معلن بالفسق، و مثلی لا يبايع مثله»4 (ای امیر، ما اهل بیت نبوت، معدن رسالت، محل رفت و آمد ملائكه و جایگاه رحمت هستیم. خداوند با ما آغاز كرده و به ما خاتمه داده است، یزید مردی فاسق و شرابخوار و قاتل نفوس بوده و كسی است كه علناً به فسق می پردازد و شخصی چون من، با چون اویی بیعت نخواهم كرد.)