مدرسه علمیه زینبیه ایوان

 
طرح حادثه ي عاشورا به عنوان چكيده ي ايثار و شهادت در آيين تشيع، به لحاظ تاثير گذاري حركت شهادت طلبانه امام حسين )ع( در برانگيختن مقاومت مسلمين در برابر انحرافات آتي در جهان اسلام، همواره زمينه ساز اقداماتي در راستاي تشويش و تحريف اين قيام حق طلبانه گشته است. در واقع نهضت عاشورا يكي از مهم ترين نمادهاي شيعه از جمله آثار نهضت »: درراه ايثاروشهادت است. علّامه محمد تقي جعفري مي نويسد عاشورا عدم جواز مسامحه با مخالفان دين و ارزش هاي ديني به بهانه نبودن احساس قدرت مي باشد. در حقيقت، از اين داستان نتيجه مي گيريم كه قدرت، احراز نمي خواهد، ناتواني احراز مي خواهد
از اين رو، عاشورا به اين دليل كه تنها واقعه اي است كه طي آن يكي از ائمه معصومان(عليهم السلام) همراه با ياران و بسياري از اهل بيتش به شكلي خاص و منحصر به فرد، كه برانگيزاننده احساس و عواطف انساني است، به شهادت مي رسند، جايگاهي ويژه و نمادين در فرهنگ تشيع دارد و منشأ بسياري از قيام ها و حركت هاي انقلابي و خونين در تاريخ شيعه محسوب مي شود. تأكيدها و سفارش هاي ائمه(عليهم السلام ) بر بزرگداشت ياد و خاطره حادثه عاشورا، موجب گسترش فرهنگ ايثار و شهادت در ميان شيعيان شده است.
ماجراي نهضت امام حسين(ع) در كربلا و وضعيت اهل بيت واصحاب ايشان وعشق به شهادت در راه خدا و استقبال از آن با علم به شهادت و خوشحالي آنان در شب عاشورا همگي گواه صادقي است بر مشروعيت و فضيلت شهادت طلبي و استقبال از مرگ . در بسياري از موارد ياد شده با اطمينان مي توان گفت كه آن بزرگواران خود در سلسله ي علل و اسباب شهادت خويش قرار دارند، و شايد مهم ترين علت و سبب مرگ و شهادت آنان، رفتارشان و شيفتگي شان از شهادت باشد. حتي يكي از تحليل هاي قوي و معتبر از قيام ابا عبدالله(ع( اين است كه آن حضرت چون مي دانست با حيات خود نمي تواند اسلام را از خطر حكومت بن ياميه نجات دهد، با مرگ و شهادت خويش اين مهم را تحقق بخشيد و مشعل هدايت بشر و اسوه ي مبارزه با ظلم و بي عدالتي شد.
بدينگونه همان طور كه امام حسين)عليه السلام(با شهادت خود و استقبال از مرگ وترك لذات دنيا توانست انسان ها را از غفلت و سكوت و رخوت به صحنه بكشاند، تكرار اين روند در جوامع خفته و بي تفاوت نسبت به امور اجتماعي و سياسي خود قادر به ايجاد حركتي موج مانند خواهد بود كه بر خورد آن به افكار عمومي تكاني در آن ايجاد خواهد كرد و حاشيه نشيني در هر حالتي را زيبنده و شايسته مقام انساني نمي داند . ماهيت نهضت عاشورا، احياي دين بود و خط مشي امام حسين)ع( براي تحقق احياي دين و اصلاح امت و عدالت طلبي كه هويت امت اسلامي را تشكيل مي داد، شهادت بود و راهي جز آن براي باز گرداندن هويت به امت وجود نداشت؛ چه آنكه جامعه ي اسلامي آنچنان تحريف شده و دگرگونه بودكه امام حتي به فرض پيروزي و غلبه بر يزيد به قدري گرفتار مسايل داخلي مي شد كه هدف اصلي نهضت كه احياي دين بود، به انجام نمي رسيد. دوران پنج ساله ي حكومت علي بن ابي طالب(ع) كه يكسره صرف جنگ هاي داخلي شد ثابت كرده بود كه دامنه انحراف به قدري گسترده است كه ابزارهاي متعارف قادر به تصحيح اين روند نيست. هدف، اسلام و حاكميت دوباره آن بر جامعه بود. اگر فداكاري و ايثار و شهادت طلبي تاكتيك بود، استراتژي و هدف نهايي استقرار دين و دميدن روح اسلام به پيكره مرده جامعه بود. از همين جا تفاوت اقدام سيد الشهدا و عناصر ديگري نظير عبد ا… بن زبير كه هر دو بر عليه ظلم يزيد شورش كردند، مشخص مي گردد و آن اين كه امام با عنايت به هدفي كه دنبال مي كرد خود را سپر كعبه-كه مظهر هويت اسلامي است- نمود ولي عبد ا… بن زبير، كعبه را سپر حفظ خود قرار داد.
فداكاري امام حسين(عليه السلام) با هدف اعاده ي حيثيت از جامعه اي كه به نام دين به ذلت كشيده شد، از نظرآزادگان هويت جوي جهان ، پنهان نمانده است و ازاين رو توفيق در غلبه بر استعمار و رهايي ملت خويش را در باز گرداندن هويت ملي به جامعه جستجو نموده اند. به عنوان نمونه مهاتما گاندي – رهبر و مصلح استعمار شكن هند كه در سال 1948 م ترور شد واز دنيا رفت - درباره نهضت عاشورا چنين مي گويد: من براي مردم هند، چيز تازه اي نياوردم، فقط نتيجه اي كه از مطالعات و تحقيقات درباره زندگي قهرمانان كربلا بدست آورده بودم را ارمغان ملت هند نمودم. اگر بخواهيم هند را نجات دهيم، واجب است همه ما راهي را بپيمائيم كه حسين بن علي(عليه اسلام ) پيمود . (فرهنگ عاشورا ، قم ، نشر معروف ، چاپ پنجم ، 1380 ش،ص( 98
امام حسين (ع) در هنگام حركت به سوي كربلا اشعاري را مي خواند، كه نقل شده پدر بزرگوارشان هم همين اشعار را گاهي مي خواندند » : اگر چه دنيا زيبايي ها و دوست داشتني هايي دارد، دنيا آدم را به طرف خودش مي كشد، اما خانه پاداش الهي، خانه آخرت، خيلي از دنيا زيباتر و جذّاب تر است، خيلي از دنيا بالاتر وعاليتر است.«
»اگر مال دنيا را آخر كار بايد گذاشت و رفت، پس چرا انسان آن را در راه خدا انفاق نكند، و اگر اين بدنهاي ما ساخته شده است كه در آخر كار بميرد، پس چرا در راه خدا با شمشير قطعه قطعه نشود«. ( علامه جعفري، همان ، ص 453 )
و چنين نگرشي به مفهوم » شهادت« خود نيروي محركه اي است براي انسان معتقد به » شهادت « براي پيش رفتن براي طي مسير و براي رسيدن به اهداف عاليه انسانيت .و راه » شهادت« هميشه براي مسلمانان باز است، هرچند تنورجهاد و نبرد درراه دفاع از اسلام گاه شعله ور است و گاه خاموش، اما مقام و موقعيت» شهادت« ثابت است و چيزي نيست كه دستخوش متغيرهاي بيروني شود . از امام چهارم (ع) نقل شده است كه فرمودند : شيعيان ما همه از صديقين و شهداء هستند.

روز بيستم صفر روز اربعين و به قول شَيْخَيْن روز رُجُوع حرم امام حسين عليه السلام است از شام به مدينه و روز وُرُود جابربن عبدالله انصارى است به كربلا به جهت زيارت امام حسين عليه السلام و او اوّل زائر آن حضرت است و زيارت آن حضرت در اين روز مستحب است و از حضرت عسكرى عليه السلام روايت شده كه فرمود علامات مؤمن پنج چيز است پنجاه و يك ركعت نماز فريضه و نافله در شب و روز گذاردن و زيارت اربعين كردن و انگشتر بر دست راست كردن و جَبين را در سجده بر خاك گذاشتن و بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ را بلند گفتن. مفاتیح الجنان محدث قمی (ره)
عطیه عوفی می گوید : با جابر بن عبدالله انصاری (رحمت الله علیه ) برای زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) خارج شدیم.وقتی وارد کربلا شدیم ، جابر نزدیک نهر فرات رفت و غسل کرد و سپس ازار و ردا ( دو پارچه که یکی را مثل لُنگ می بندند و دیگری سرتاسری است ) پوشید و نافه ای (عطردان) را باز کرد که در آن سُعد بود.سپس به بدنش مالید ، و بعد راه افتاد و در هر قدمی ذکر خدا بر زبان جاری کرد تا اینکه به قبر مطهر رسید.گفت : مرا به قبر بچسبان ، پس او را به قبر مطهر چسباندم ، قبر را لمس نمود و بیهوش روی قبر افتاد.آب بر او پاشیدم ، به هوش آمد ، سه مرتبه گفت : یا حسین ! یا حسین ! یا حسین ! سپس گفت : دوستی جواب دوستش را نمی دهد ! و چگونه جواب دهی در حالی که رگ های گردنت پر خون شده ، و بین سر و بدنت جدایی افتاده است. ترجمه کتاب نورالعین فی المشی إلی زیارة قبر الحسین (علیه السلام) (مولف شیخ محمد حسن اصطهباناتی)
بیان و توضیح:    کفعمی می گوید : از این جهت به زیارت اربعین ، (( زیارت اربعین )) می گویند ؛ چون وقت آن ، روز بیستم صفر است و بیستم صفر ، چهلمین روز شهادت امام حسین (علیه السلام) است.و آن روزی است که در آن جابر بن عبدالله انصاری صحابی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم ) از مدینه برای زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) به کربلا آمد ، و او اول انسانی بود که امام حسین (علیه السلام) را زیارت کرد.

شیخ مفید می گوید : و در بیستم صفر ، جابر بن عبدالله انصاری صحابی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم ) برای زیارت قبر امام حسین (علیه السلام) از مدینه به کربلا آمد.او اولین شخص از مسلمانان بود که امام حسین (علیه السلام) را زیارت کرد ، و در این روز زیارت آن حضرت مستحب است.
.
و در کتاب {عجائب المخلوقات} قزوینی است که : در بیستم ماه صفر سر امام حسین (علیه السلام) به بدنش برگشت.و در کتاب (شرح همزیه) بوصیری است : سر امام حسین (علیه السلام) بعد از چهل روز از شهادتش برگشت.
و سید بن طاووس می گوید : اگر گفته شود ، چگونه روز بیستم صفر ، چهلمین روز شهادت امام حسین (علیه السلام) می شود ! چون شهادت امام حسین (علیه السلام) روز دهم محرم بود و روز دهم محرم هم جزء چهل روز است ، بنابراین می شود چهل و یک روز .( بیست و یک روز از محرم و بیست روز از صفر ) در جواب گفته می شود :
شاید محرمی که امام حسین (علیه السلام) در آن به شهادت رسید ناقص بود ( بیست و نه روزه بوده ) و روز بیستم ماه صفر ، چهل روز تمام است.اما از آنجا که بیستم صفر ، به عنوان اربعین امام حسین (علیه السلام) ضبط شده است ، یا محرم ناقص بوده و یا کامل بوده.ولی روز دهم محرم جزء چهل روز شمرده نشده و از روز یازدهم محرم حساب شده است.چون شهادت امام حسین (علیه السلام) در اواخر روز عاشورا بود. و لذا تمام این روز ، جز چهل روز شمرده نشده است.و این تأویل برای اهل معرفت کافی است

«ظلم» در مقابل «عدل» به معناى ندادن حق كسى است كه صاحب حق است و امام حسين(ع) بدين جهت مظلوم تلقى مى‏شود كه حق ولايت و زعامت بر مسلمين - كه از بارزترين حق اباعبدالله - بود از آن حضرت ستانده شد. علاوه بر آنكه حقى نيز بر عموم مسلمانان داشت و آن عبارت بود از شناختن و محبت وى كه متأسفانه به جهت تبليغات سوء، موقعيت، معنويت و جايگاه رفيع و بلند ايشان نزد مسلمانان، ادا نگشت و با حجاب‏هاى ظلمانى چون جهالت، خباثت و خيانت، مقام منيع آن چهره ملكوتى پوشانده شد و آن جلوه الهى، به تمام ظهور و بروز نمايان نگشت!
كشته شدن سيدالشهداء(ع) در مقابل اين دو ظلم بسى ناچيز است، كشتن وى بزرگ‏ترين ظلم به آن حضرت نبود ؛ بلكه نشناختن او و نشناساندنش، بزرگ‏ترين ظلم به ايشان در تاريخ بشريت بوده و هست.
بايد توجه داشت در واژه‏ شناسى، واژه «مظلوم» با كلمه «مُنْظَلَم» متفاوتند، «مُنْظَلَم» كسى است كه ظلم را مى‏پذيرد و هيچ مقاومتى در برابر آن نمى‏كند؛ ولى مظلوم كسى است كه به او ظلم مى‏شود و او در برابر آن آرام نمى‏نشيند و با تمام وجود و امكانات مبارزه مى‏كند. در فرهنگ دينى «ظلم‏پذيرى» مذموم و «ظلم‏ستيزى» پسنديده است.معناي مظلوميت امام حسين(ع)
معناى اينكه «امام حسين(ع) مظلوم بود» چيست؟

ابوخدیجه گفت : ( از امام صادق (علیه السلام) درباره ی زیارت قبر حسین (علیه السلام) سؤال کردم ، حضرت فرمود : آن ، برترین کار می باشد. کامِلُ الزیارات ابن قولویه قمی (رضوان الله تعالی علیه)

امام صادق (علیه السلام) فرمود : از محبوبترین اعمال نزد خداوند متعال زیارت قبر حسین (علیه السلام) است و افضل اعمال نزد خداوند ، شاد کردن مؤمن است ؛ و نزدیکترین حالات بنده به خداوند متعال در حالی است که او ساجد و گریان است. کامِلُ الزیارات ابن قولویه قمی (رضوان الله تعالی علیه)