کار فرهنگی از جنس زایش است

مؤمن باید چند ویژگی داشته باشد: یک: شاخص و معیار داشته باشد، دو: تکالیفش را بداند، سه: نعمت‌هایی که خدا داده را بشناسد، چهار: با برتر از خودش، خود را بسنجد و پنج: با بدبینی خودش را بررسی کند. کار فرهنگی از جنس زایش است و عجله در آن جواب نمی‌دهد. خوب و بدش هم فرقی نمی‌کند. زایش چطور است؟ امام(ره) چطور این زایش بزرگ (انقلاب اسلامی) را به وجود آورد؟ خون دل‌ها خوردند و سال‌ها دربه‌دری و صبر و حلم و… را متحمل شدند. شاگرد تربیت کردند. شاگردها، شاگرد تربیت کردند. آن‌ها با بدنه‌ی مردم در مساجد و… ارتباط داشتند. عوامل مختلف دست به دست هم داد تا عنایت خدا شامل حال ما شد. موجی ایجاد شد. تازه همه‌ی آدم‌هایی که با موج آمدند، اصلاح نشدند؛ لذا کار فرهنگی دیر جواب می‌دهد، هر مقدار که می‌توانیم بار برداریم. هر کس توان زیادتری دارد، تکلیفش سنگین‌تر است.

در مقابل نعمت‌هایی که خدا به ما داده، تکلیفمان چیست؟ خیلی چیزها جزو تکالیفمان است اما ما به فکرشان نیستیم. باید خودمان را با کسانی که از ما بالاتر هستند مقایسه کنیم تا خودمان را بالا بکشیم. امیرالمؤمنین(ع) فرمود: «مؤمن شب را به صبح و صبح را به شب نمی‌آورد مگر اینکه به خودش بدبین است و پیوسته از خودش ایراد می‌گیرد.» نگفتند مکتوب کنید ولی مکتوب کردن منظم می‌کند. آدم وقتی به نوشته نگاه می‌کند، ذهنش انسجام دارد و جوانب قضیه را می‌بیند. ما می‌خواهیم پیامی را به نسل جوان منتقل کنیم و یک عده را از غرق شدن نجات دهیم. یک وقت طراحی‌ها درست بوده و نتیجه گرفتیم، یک وقت هم با اینکه طراحی‌ها درست بوده ولی نتیجه نگرفتیم. در اینجا می‌گوییم به ما ربطی ندارد. امیرالمؤمنین(ع) همین‌طور بودند؛ سکوت و همکاریشان برای همین بوده و یک هدف داشته است.