مدرسه علمیه زینبیه ایوان

وَمَا مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِن مَّاتَ أَوْ قُتِلَ انقَلَبْتُمْ عَلَی أَعْقَابِکمْ وَمَن ینقَلِبْ عَلَی عَقِبَیهِ فَلَن یضُرَّ اللّهَ شَیئًا وَسَیجْزِی اللّهُ الشَّاکرِینَ. (آل عمران: 144)

و محمد نیست جز فرستاده ای که پیش از او [هم] پیامبرانی [آمده و] گذشتند. آیا اگر او بمیرد یا کشته شود، از عقیده خود برمی گردید و هر کس از عقیده خود بازگردد، هرگز هیچ زیانی به خدا نمی رساند و به زودی خداوند سپاس گزاران را پاداش می دهد.

این آیه شریفه به جنگ احد و حادثه ای اشاره دارد که پیامبر در آن مجروح شد. پس از این حادثه، مشرکان شایعه کردند که رسول خدا(ص) کشته شده است. این خبر در صفوف مسلمانان تزلزل عجیبی ایجاد کرد و حتی برخی درصدد امان خواستن از مشرکان و تغییر دین برآمدند، ولی به زودی دریافتند که خبر کشته شدن پیامبر شایعه بوده است. این آیه شریفه در این باره نازل شده و آن دسته از مسلمانان سست ایمان را به شدت نکوهش کرده است.

اکنون به برخی از پیام های این آیه اشاره می کنیم.

از خطرهایی که اهداف متعالی را تهدید می کند، فردپرستی است. وابستگی به فردی معین اگر چه پیامبر خاتم باشد، به معنای پایان یافتن کوشش برای پیشرفت، هنگامِ نبودِ آن فرد است و این وابستگی، از نشانه های نرسیدن به رشد اجتماعی است.

از نشانه های حقانیت و عظمت پیامبر این بود که هیچ گاه این اندیشه را به مردم القا نکرد که همه چیز به وجود او بستگی دارد، بلکه با چنین افکاری مبارزه می کرد.

خداوند در این آیه شریفه خطاب به مسلمانان می فرماید که دست شستن از اسلام به معنای ارتجاع و سیر قهقرایی است. افراد در صورت عقب گرد کردن و به کفر و بت پرستی بازگشتن، به خود زیان می رسانند نه به خدا؛ زیرا حرکت چرخ های سعادت خود را متوقف می کنند.

در پایان، خداوند کسانی را که با وجود سختی ها و مشکلات دست از جهاد و کوشش برنداشتند، می ستاید و آنان را شاکر نعمت های خدا معرفی می کند و وعده پاداش نیک به آنان می دهد.

فرصت طلبان به سر کار آمدند

حضرت (س) در فرازهایی از خطبه فدکیه به گروه های فرصت طلب که منتظر بودند تا بعد از رحلت پیامبر از موقعیت بهره برند پرداخته است. و ویژگی های آنها را نیز بیان فرموده است.

شتاب در شنیدن حرف های بیهوده و بی اساس

« معاشرالناس المسرعة الی قیل الباطل المغضیة علی الفعل القبیح الخاسر؛ ای گروه مردم که به سوی شنیدن حرف های بیهوده شتاب می کنید، و کردار زشت زیانبار را نادیده می گیرید.»

مردم پیمان شکنی کردند

همچنین پیامبر اکرم (ص(فرمودند:« فانی حرتم بعد البیان و اسررتم بعد الاعلان و نکصتم بعد الاقدام؛ پس چرا بعد از بیان حق حیران و سرگردانید، و بعد از آشکار کردن عقیده پنهان کاری می کنید و بعد از آن پیشگامی و روی آوردن به عقب برگشته پشت نموده اید.»حضرت زهرا (س)، در این فراز به حادثه غدیر اشاره می کند که پیامبر اکرم (ص) آن را برای مردم بیان فرمود و به آنها اعلام کرد و آنان نیز با علی (ع) بیعت کردند. اما اکنون بیعت خود را شکستند. پس چرا بعد از بیان حق حیران و سرگردانید، و بعد از آشکار کردن عقیده پنهان کاری می کنید و بعد از آن پیشگامی و روی آوردن به عقب برگشته پشت کرده اید

مردم دچار بی تفاوتی شدند

حضرت خطاب به انصار که با جان و مال پیامبر را کمک کرده بودند چنین فرمودند:« یا معاشر الفتیة و اعضاء الملة، و حضنة الاسلام ما هذه الغمیزة فی حقی و السنة عن ظلامتی ؛ ای گروه جوانمرد، ای بازوان ملت و یاوران اسلام، این غفلت و سستی و ضعف شما در حق من و تغافل و بی تفاوتی و خواب آلودگی درمورد دادخواهی من، چیست؟»