مدرسه علمیه زینبیه ایوان

انسان گاهگاهی خود را فراموش می کند ، فراموش می کند که بدن دارد، بدنی ضعیف و ناتوان که، در مقابل عالم و زمان کوچک و ناچیز و آسیب پذیر است ، فراموش می کند که همیشگی نیست، و چند صباحی بیشتر نمی پاید، فراموش می کند که جسم مادی او نمی تواند با روح او هم پرواز شود، لذا این انسان احساس ابدیت و مطلقیت و غرور و قدرت می کند، سرمست پیروزی و اوج آمال و آرزوهای دور و دراز خود ، بی خبر از حقیقت تلخ و واقعیتهای عینی وجود ، به پیش می تازد و از هیچ ظلم وستم رو گردان نمی شود. اما درد آدمی را به خود می آورد ، حقیقت وجود او را به آدمی می فهماند و ضعف و زوال و ذلت خود را درک می کند و دست از غرور کبریایی برمی دارد ، و معنی خودخواهی و مصلحت طلبی و غرور را می فهمد و آن را توجه نمی کند .

بسم الله الرحمن الرحیم

من اعتقاد دارم که خدای بزرگ انسان را به اندازه درد و رنجی که در راه خدا تحمل کرده است پاداش می دهد، و ارزش هر انسانی به اندازه درد و رنجی است که در این راه تحمل کرده است، و می بینیم که مردان خدا بیش از هر کس در زندگی خود گرفتار بلا و رنج و درد شده اند، علی بزرگ را بنگرید که خدای درد است که گویی بند بند وجودش با درد و رنج جوش خورده است. حسین را نظاره کنید که در دریایی از درد و شکنجه فرو رفت که نظیر آن در عالم دیده نشده است ، و زینب کبری را ببینید که با درد و رنج انس گرفته است .

درد دل آدمی را بیدار می کند ، روح را صفا می دهد ، غرور و خود خواهی را نابود می کند. نخوت و فراموشی را از بین می برد ، انسان را متوجه وجود خود می کند .

وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لَأَزِيْدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِى لَشَدِيدٌ

و(نيز به يادآور) هنگامى كه پروردگارتان اعلام فرمود: همانا اگر شكر كنيد، قطعاً (نعمت‏هاى) شما را مى‏افزايم، و

اگر كفران كنيد البتّه عذاب من سخت است.

اين آيه، مهم‏ترين و صريح‏ترين آيه قرآن در مورد شكر نعمت و يا كفران آن است، كه بعد از آيه‏ى مربوط به نعمت

آزادى و تشكيل حكومت الهى، به رهبرى حضرت موسى مطرح شده است و اين، رمز آن است كه حكومت الهى و

رهبر آسمانى مهم‏ترين نعمت‏هاست، و اگر شكرگزارى نشود خداوند مردم ناسپاس را به عذاب شديدى گرفتار

مى‏كند.

شكر نعمت مراحلى دارد:

الف: شكر قلبى، كه انسان همه‏ى نعمت‏ها را از خداوند بداند.

ب: شكر زبانى، نظير گفتن «الحمدللَّه».

ج: شكر عملى، كه با انجام عبادات و صرف كردن عمر و اموال در مسير رضاى خدا و خدمت به مردم به دست

مى‏آيد.

امام صادق عليه السلام فرمود: شكر نعمت، دورى از گناه است. و نيز فرمود: شكر آن است كه انسان نعمت را از

خدا بداند (نه از زيركى و علم و عقل و تلاش خود يا ديگران) و به آنچه خدا به او داده راضى باشد و نعمت‏هاى الهى

را وسيله‏ى گناه قرار ندهد، شكر واقعى آن است كه انسان نعمت خدا را در مسير خدا قرار دهد.(2019)

شكر در برابر نعمت‏هاى الهى بسيار ناچيز و غيرقابل ذكر است، به قول سعدى:

بنده همان به كه زتقصير خويش‏

عذر به درگاه خدا آورد

ورنه سزاوار خداونديش‏

كس نتواند كه بجا آورد

در حديث مى‏خوانيم كه خداوند به موسى وحى كرد: حقّ شكر مرا بجا آور. موسى گفت: اين كار امكان ندارد، زيرا

هر كلمه‏ى شكر نيز شكر ديگرى لازم دارد. وحى آمد: همين اقرار تو و اين‏كه مى‏دانى هر چه هست از من است،

بهترين شكر من است.(2020)

به گفته‏ى روايات، كسى كه از مردم تشكر نكند از خدا نيز تشكر نكرده است. «من لو يشكر المنعم من المخلوقين

لم يشكر اللَّه».(2021)

اگر نعمت خدا را در مسير غير حقّ مصرف كنيم، كفران نعمت وزمينه كفر است. «لئن كفرتم»، «بدّلوا نعمة اللَّه

كفراً»(2022) كسانى كه نعمت خدا را به كفر تبديل كردند.

1. دعا همراه ايمان و عمل صالح باشد. «يستجيب الذّين آمنوا و عملوا الصالحات»

2. با اخلاص باشد. «فادعوا اللّه مخلصين له الدين»

3. با تضرّع و مخفيانه باشد. «ادعوا ربّكم تضرعاً و خُفية»

4. با بيم و اميد باشد. «و ادعوه خوفاً و طمعاً»

5. در ساعاتى خاص باشد. «يدعون ربّهم بالغداة و العشى»

6. دعا كننده از اسماى الهى بهره بگيرد. «و للّه الاسماء الحسنى فادعوه بها»

دستيابى به اطمينان و آرامش مى‏تواند عوامل گوناگونى داشته باشد، ولى در رأس آنها آگاهى و علم جلوه

ويژه‏اى دارد؛

1- كسى كه مى‏داند ذرّه‏ى مثقالى از كارش حساب دارد، «مثقال ذرة خيراً يره» نسبت به تلاش و

فعّاليّتش دلگرم است.

2- كسى كه مى‏داند بر اساس لطف و رحمت الهى آفريده شده، «الاّ من رحم ربّك و لذلك خلقهم» اميدوار

است.

3- كسى كه مى‏داند خداوند در كمين ستمگران است، «انّ ربّك لبالمرصاد» آرامش دارد.

4- كسى كه مى‏داند خداوند حكيم و عليم است وهيچ موجودى را بيهوده خلق نكرده است «عليم حكيم»

خوش‏بين است.

5 - كسى كه مى‏داند راهش روشن و آينده‏اش بهتر از گذشته است، «والاخرة خير وابقى»قلبش مطمئن

است.

6- كسى كه مى‏داند امام و رهبرش انسانى كامل، انتخاب شده از جانب خداوند و معصوم از هر لغزش و

خطاست، «انى جاعلك للناس اماما» آرام است.

7- كسى كه مى‏داند كارِ نيك او از ده تا هفتصد بلكه تا بى‏نهايت برابر پاداش دارد ولى كار زشت او يك لغزش

بحساب مى‏آيد دلخوش است. «مثل الّذين ينفقون اموالهم فى سبيل اللَّه كمثل حبة انبتت سبع سنابل فى كلّ

سنبلة مأئة حبة»

8 - كسى كه مى‏داند خداوند نيكوكاران را دوست دارد، «ان اللَّه يحب المحسنين» به كار نيكش دلگرم

مى‏شود.

9- كسى كه مى‏داند كار خيرش آشكار و كار شرّش پنهان مى‏ماند، «يا من اظهر الجميل و ستر القبيح» شاد

است.