مدرسه علمیه زینبیه ایوان

عرفان نار است !

فلسفه حرف مى‏آورد و عرفان سكوت. آن عقل را بال و پر مى‏دهد و اين عقل را بال و پر مى‏كند. آن نور است و اين نار. آن درسى بود و اين در سينه. از آن دلشاد شوى و از اين دلدار. از آن خداجو شوى و از اين خداخو. آن به خدا كشاند و اين به خدا رساند. آن راه است و اين مقصد، آن شجر است و اين ثمر آن فخر است و اين فقر، آن كجا و اين كجا.

منبع : هزار و یک نکته ؛ علامه حسن زاده آملی

تا بارت را ننهى بار نيابى

  تا با اصل خود انس نگرفتى انسان نيستى. انسان چون با اصل خود انس گرفت آن ميشود. تا گم نشدى چيزى در تو پيدا نشود. تا بيننده و گيرنده نشدى انسان نشدى. تا محجوبى دعوى دوستى مكن كه سر دوست بر دوست مستور نيست. تا بارت را ننهى بار نيابى. قرآن كتبى صورت كتبيه انسان كامل است و قرآن عينى صورت عينيه حقيقت وى. قرآن معاد انسانست تدبر كن تا برسى‏ أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى‏ قُلُوبٍ أَقْفالُها (محمد 25) وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ‏ (الاسراء 83). ليله قرب ليله معراج است و همان ليلة الوصال است و اگر گويى ليلة القدر است روا است. در راه تحصيل ساعى باش و در تزكيت نفس جدى تا لا كلوا من فوقهم و من تحت ارجلهم در تو صادق آيد، لاكلوا من فوقهم لدنى است و من تحت ارجلهم كسبى. جز انفس عمل است‏ وَ لا تُجْزَوْنَ إِلَّا ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ‏ (يس 54). قيامت با تو است نه در آخر طولى زمانى رسول صلى الله عليه و آله و سلم به قيس بن عاصم فرمود، ان مع الدنيا آخرة.

      (حديث قيس در اول امالى ابن بابويه و ج 1 محاضرات محيى- الدين عربى ص 365 ط مصر). پس بكارى مشغول باش كه تو را بكار آيد، خنك آنكه در ورطه من كيستم افتاد. با اينكه مسافت اسفل سافلين تا اعلى عليين بمراتب بيش از زمين تا آسمانست حد سقوط از اين به آن كمتر از يك آن است. سحر وقت سير و بين الطلوعين حين صيد است. ذكر و فكر دو جناح عنقاى قلب در طيران بسماى معرفت‏اند و ذكر و فكر از زبان و سر تست، در اشعار بابا افضل مرقى كاشانى آمده است:

راه ازل و ابد زبان و سر تست

و ان در كه كسى نسفت در كشور تست

چيزى چه طلب كنى كه گم كرده نه اى

از خود بطلب كه نقد تو در بر تست

داستان اسكندر و دستور نقاشى دادن و نقاشان چين و ختن احضار شدن است كه پرده‏اى آويختند و رنگهاى مختلف ريختند، نقاشان ختن نقوش زيبا طرح كردند و هنر بخرج دادند، ولى استادان چينى در مدت يكسال ديوار مقابل را صيقل مى‏زدند، پس از آنكه پرده برداشته شد آنچه نقاشيهاى زيبا بود كه در نتيجه زحمات طاقت‏فرساى يكساله حاصل شده بود در ديوار مقابل به بهترين صورت مينمود.

منبع : هزار و یک نکته ؛ علامه حسن زاده آملی

تواضع علامه حسن زاده آملی نسبت به اساتید

رضوان جايگاه جناب استاد عارف بزرگوار و شاعر مفلق نامدار و حكيم متأله و مفسر متضلع حاج ميرزا مهدى الهى قمشه‏اى شبى در جلسه درس به اين تلميذ كوچك خود فرمود: آقا شما خير مى‏بينيد. عرض كردم الهى آمين، اما جنابعالى از كجا اين بشارت را به اين كمترين ميفرماييد؟ فرمود از بسكه شما را نسبت به اساتيدت متواضع مى‏بينم.

منبع : هزار و یک نکته ؛ علامه حسن زاده آملی

رویا چیست؟

رؤيا در حقيقت ارتباط نفس ناطقه با مبادى عاليه است كه معانى را از آنجا اتخاذ مى‏ كند و در كارخانه متخيله كه كارخانه صورتگرى است صورت مى ‏دهد. اين دستگاه بوالعجب معنى را صورت مى‏دهد. و صور معانى را با معانى مناسباتى است كه بدان مناسبات، معانى صورت مى ‏يابند، و چون صورت خواب به معبر گفته شود از صورت عبور مى‏كند به معنى مى ‏رسد و شخص خواب بيننده را از صورت به معنى عبور مى‏دهد كه مى‏ گويند خواب را تعبير كرده است

منبع: هزار و یک نکته

علوم غریبه علوم اعداد و حروف و اوفاق و زبر و بينات چون ديگر علوم معداتند، تا صعود برزخى و عقلى به اصول حروف براى نفس حاصل نگردد نتيجه حاصل نمى‏گردد و در جفر مستحصله بدست نمى‏آيد لذا راقم جفر را مقام مى‏داند هر چند فرموده‏اند الاستحصال أن تأخذ النظيرة و تشفعه بالمرتبة؛ و اين گوينده نيكو گفته است: مستحصله در بيان نيايد سرى است كه بر زبان نيايد مستأصل از او تمام عالم تا لطف تو در ميان نيايد و حرف حق همين است و شيخ محيى الدين عربى كه خود خريت در صناعت جفر است در كتاب شريف مفتاح الاسرار فرمايد: باب فى اللقط و هو السر الاعظم. و الوقوف على حقيقته يحتاج الى زيادة التمرين بالاصول الموضوعة فليس له قاعدة واحدة و لا ضابطة محصورة بل يحتاج الى نور التوفيق فى الانتقال من كل حرف بحسب جهة من الجهات. منبع: نکته 238 هزار و یک نکته علامه_حسنزاده