مدرسه علمیه زینبیه ایوان

با توجه به فرارسیدن ماه عزای سید و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، حجت¬الاسلام¬والمسلمین لروند، در اولین روز ماه محرم، ضمن تسلیت این ایام خاطر نشان کرد: منطق قرآن این است که خداوند نمی¬خواهد هیچ ستمی در دنیا پنهان بماند. از این رو، خداوند به بندگان خود اجازه می¬دهد با افشاگری، ستمکار را رسوا کنند. خداوند نمی¬خواهد آه هیچ مظلومی در سینه¬اش خفه شود، بلکه می¬خواهد همه از مظلومیت او آگاه گردند و برای خشکاندن ریشه ستم و فساد به پا خیزند. این آیه به طور آشکار و مستقیم بر مشروعیت آیین عزاداری دلالت دارد.
خداوند می¬فرماید: «وَ مَن یُعَظِّم شَعائِرَ فَانَّها مِن تَقوَی القُلُوب؛ به یقین هر کس شعائر خدا را پاس دارد و بزرگ شمارد، کار او از پرهیزگاری است».
این آیه، همگان را به بزرگداشت شعائر الهی تشویق می¬کند. در مصداق شعائر، اختلاف نظر وجود دارد؛ گروهی، آن را شامل مناسک و اعمال حج می¬دانند و مصداق آن را در قربانی یا جایگاه مناسک حج خلاصه می¬کنند. در مقابل، گروهی دیگر آن را به معنای نشانه-های دین و پیروی پروردگار می¬دانند که این سخن با برخی روایات نیز هماهنگی دارد.
وی در ادامه گفت: برای پی بردن به اهمیت و فلسفه عزاداری امام حسین(ع) توجه به چند نکته ضروری است:
1. قرآن بر زنده نگه داشتن فضیلت¬ها و صفات والای انسان¬های برجسته و اولیای دین در آیات گوناگون، تأکید ورزیده است.
2. امامان بزرگوار شیعه(ع) درباره زنده نگه داشتن حادثه کربلا به شیوه¬های گوناگون مانند: تشویق به برپایی مجالس سوگواری، تشویق به گریستن و گریاندن، تشویق شاعران به مرثیه سرایی و تشویق و ترغیب به زیارت امام حسین(ع)، تشویق کرده¬اند.
3. ماه محرم، ماه پیروزی خون بر شمشیر و الهام بخش مبارزه با ستمگران است و در انتقال پیام جهانی امام حسین(ع)، نقش اساسی دارد.
4. سوگواری عامل وحدت و رمز موفقیت برای ملت¬ها در طول تاریخ بوده است. بیشتر انقلاب¬های دنیا، از توجه به قیام حماسه¬سازان کربلا سرچشمه گرفته که یک نمونه از آن، آزادسازی شبه قاره هند از دست استعمار انگلیس بود و نمونه مهم¬تر آن انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و نمونه اخیر آن جریان مقاومت حزب¬الله جنوب لبنان در برابر صهیونیست تجاوزگر. بنابراین عزاداری برای امام حسین(ع) دارای آثار فراوانی مانند: عزت و سربلندی، بقای فرهنگ دینی و اسلامی و آثار دیگری است که نشان دهنده اهمیت آن است.

با توجه به فرارسیدن ماه محرم¬الحرام، ماه حزن و اندوه آل¬الله، مدرسه علمیه زینبیه(س) ایوانغرب از اول ماه محرم به مدت 7 روز اقدام به برگزاری جلسات اخلاقی با مباحث مختلف نموده است. در این برنامه¬ها طلاب و اساتید از حضور اساتید بزرگوار اخلاق از جمله: امام جمعه محترم شهرستان، استاد درس خارج حوزه قم، مبلغ برجسته اصفهان و مدیریت محترم حوزه علمیه هر روز به مدت یک ساعت بهره بردند که سین برنامه¬های این جلسات به شرح ذیل است:
- تلاوت گروهی زیارت عاشورا، ساعت صبحگاه در دهه محرم ؛
- سخنرانی حجت¬الاسلام لروند- آیت¬الله محمدی ایلامی- حجت¬الاسلام¬والمسلمین یزدیان - خانم عابدی
- پاسخگویی به پرسش¬ها و شبهات مطرح شده از سوی طلاب در پایان جلسات استاد مربوطه؛
- اقامه نماز جماعت با حضور حجت¬ااسلام یزدیان؛
- طرح پرسش¬هایی از سوی سخنران جلسه و پاسخ طلاب به صورت کتبی در روز بعد .

با توجه به اینکه وظیفه طلاب در درجه اول شناخت اسلام ناب محمدی(ص) است و یکی از ارکان مهم این مساله آگاهی در خصوص اهل بیت(ع) است، به همین مناسبت مدرسه علمیه زینبیه(س) ایوانغرب از اول ماه محرم اقدام به برپایی نمایشگاه با کاروان کربلا نمود. این نمایشگاه که در خیمه¬ای در حیاط مدرسه برپا شد، کتاب¬هایی که مرتبط با زندگی¬نامه امام حسین(ع)، قیام و شبهات پیرامون شهادت ایشان و … بود جهت مطالعه در معرض دید اساتید و طلاب مدرسه قرار گرفت. از جمله کتاب¬هایی که در این نمایشگاه مورد استفاده واقع شد، می¬توان به منتهى‏ الآمال شيخ عباس قمى، ترجمه لهوف ابن¬طاووس، حماسه حسينى شهيد مرتضى مطهرى، ره توشه راهيان نور ويژه محرم، در کربلا چه گذشت؟ (ترجمه نفس المهموم)، دانش¬نامه امام حسین(ع)، سيره پيشوايان مهدي پيشوايي اشاره نمود.
گفتنی است که این برنامه معنوی مورد توجه مبلغین و سخنرانان قرار گرفت و روال کار نمایشگاه به صورتی بود که مسئولین نمایشگاه که از خود طلبه¬ها بودند با تبلیغ در بین طلاب در زنگ¬های تفریح، کتاب¬ها را به دوستداران مطالعه به صورت ساعتی یا روزانه امانت دادند و آنها نیز در بین اعضای خانواده پخش می¬کردند. از دیگر برنامه-های نمایشگاه، دائر کردن ایستگاه صلواتی بود که گروهی از طلابی که قبل از محرم جهت فعالیت در برنامه¬ها ثبت-نام کرده بودند، زنگ تفریح طلاب و اساتید را با چایی و خرما پذیرایی می¬کردند.

به غیر از حافظیّت خدا، به هیچ چیز نباید اعتماد داشت. همه چیز در دست

خداست؛ در روایت است که لا حول و لا قوه الا بالله یعنی هیچ روگردانی از گناهان

نیست مگر با حفظ و نگهداری خود خدا و هیچ نیرویی بر طاعت و عبادت خدا

نداریم مگر به کمک و یاری خداوند.(تحف العقول ص 468)

بدان كه تو هستي و نمي ميري . بدنست كه مي ميرد ، تو هستي و زنده . حساب كار خودت را بكن كه چه تهيه ديده اي براي زندگي آخرت . ببين براي اين دو روزه ، كه مي داني ثباتي در آن نيست ، چه كوششها و تقلاها مي كني . براي آن جا كه به حكم فطرت هستي و زندگي ابدي است ، چه كوشش كرده و چه تهيه ديده اي ؟ در آن جا زندگي انفرادي است ، احتياجات را خودت منفردا بايد رفع كني ؛ باب استقراض و استعداد مسدود است . اين جا آمده اي كه تهيه براي آن جا ببيني .

معصوم مي فرمايد: (ما كانت الدنيا مرتين )

بايد به اراده كارت درست شود به صرف اراده اداره شود ، زندگي آخرت .

آن جا ، نتيجه تحصيلات عقلي و نفسي و حسي است ؛ يعني ، بايد عقلت منور باشد به معارف حقه و عقايد صحيحه و صالحه . مقياس مقاصد مهمه عالم برزخ و ماوراء اين عالم ، همانا شخص شخيص وجود مقدس پيغمبر اكرم (ص ) و ائمه هدي (ع ) هستند .

عقايد وقتي صحيح و اخلاق در صورتي نيكو و اعمال هنگامي درست است كه مطابق عقايد و اخلاق و اعمال محمد(ص ) باشد؛ ميزان صحتش اين است . تشكيل عالم برزخ بر اين منوال است كه آنچه اين جا عمل كرده اي ، آن جا يابي ، چنانچه قرآن مجيد مي فرمايد: ((و كل انسان الزمناه طائره في عنقه و نخرج له يوم القيمه كتابا يلقيه منشورا . ))

اين مرحله به حكم ((ملك دوران )) است كه سلطان حس است و آنچه از حس سرزده محكوم به حكم اوست ، ليكن صورت برزخي آن . در اين جا نظر به نامحرم كرده ، فاصله ميان باصره و صورت حسي در اين جانور است و در آن جا نار است .

در اين جا ميل به وصال و نزديكي بود ، در آن جا به طوري كريه المنظر است كه مي گويي :

((با ليت بيني و بينك بعد المشرقين ))

در اين جا مرغ بريان كرده حرام خوردي و تمام حواست از آن ملتذذ بود و در آن جا مرغ بريان كرده آتشين است و تمام حواست معذب . لذا كشف خاتم انبياء (ص ) براي نجات بشر كه مي فرمايد:

((الذين يا كلون اموال اليتامي ظلما انما يكون في بطونهم نارا ))

مثال است ولي صورت كليه دارد . در اين جا رنج و تعب است . براي پرستش حق : در هواي سرد وضو گرفتن است و در هواي گرم روزه گرفتن و صرف نظر از مال ، و در برزخ صورت خشنودي حق را ملاحظه كردن و متنعم به نعم الهي بودن است .

خلاصه ، تامين حيات آخرت به علم و ادب است ، چه عملي و چه قلبي و چه حسي . فلاح و رستگاري تابع ايمان و عمل است : ((يا ايها الذين آمنوا)) يعني در مرتبه پرستش نبينيد الا معبود را . حريت آن جا ، نتيجه بندگي در اين جاست . كه نه خود را بيند و نه عبادت خود را .

لذا مي فرمايد: ((عبدتك )) عبادت مي كنم ترا . اين يكي از مراتب نازله ولايت و جلوه معبود و تجليبات ربوبي و كبرياي حق است و حرارت فطرت عشق است كه موجب پرستش و فناء در معبود و عدم ادراك عبادت مي شود.

يكي از سلاطين عالم برزخ ((ملك فتان )) است . كثيرالفتن و كثيرالامتحان كه ممتحن اعمال قلبي است و سنگيني و سبكي انسان را مي رساند . مي بيند اين كه در دنيا بوده ، آيا داراي ملكه صبر بوده است يا نه ؟ آيا داراي ملكه حياء و عفت و ملكه عدالت بوده يا خير؟ اگر داراست سنگين و خيلي عظيم الشان است . و اگر واجد نباشد سبك و بي وزن است .

يكي ديگر از سلاطين عالم برزخ ، كه عظيم ترين سلاطين است ، ((سلطان عقل )) است كه بشير و مبشر است ، به اعتبار مواجه شدنش با مو من كه داراي عقايد حقه صحيحه و واجد معارف الهيه است . نكير و منكر است ، به اعتبار مواجه شدنش با منافق و كافر كه داراي عقايد باطله فاسده است .

خلاصه ، از جمله مقامات عالم برزخ ، كه باطن ايمن عالم است ، ملك مبشر و بشير است كه سلطان عقل است . پس سلاطين عالم برزخ تشكيل شده از سلطان حسن ، سلطان نفس ، سلطان عقل ، اينها مامور محصلات حس ، نفس و عقل اند .

خداوند عالم ، انسان را مدرك حقايق گردانيده كه مبدء عالم را بفهمد و مرجعش را بداند كه كيست ؟ و موجد اين موجودات كيست ؟ عقل را به انسان عطا فرموده كه كشف اين حقايق كند و به عالم السماء و صفات ، بر احديت و مقام غيب الغيوي مطلع شود . اينها معقولات انسان است ؛ لذا در عالم برزخ يك سلطنت عظمي براي امتحان عقول است كه در مدرسه دنيا بيست سال ، چهل سال ، هفتاد سال يا بيشتر مانده ، چه تحصيل كرده ؟ و در اين مدت چه بوده ؟ و چه شده ؟ و چقدر معارف آموخته است .

1 . دنيا مدرسه است و انبياء و علماء مدرسين و كتب سماوي كتب تدريسي كه بالاترين آنها قرآن كريم است . مي پرسند با اين كيفيات چه كردي ؟ نسبت به مو منين ((بشير)) و نسبت به منافقين ((ترساننده )) و نذير است . عالمي است وحشت انگيز وحشت آور؛ لذا دارد: وقتي عليا مخدره ، فاطمه بنت اسد را در قبر مي گذارند ، (از شدت وحشت است يا خجالت مي كشد) در پاسخ مقام ولايت لكنتي در لسان مباركشان پيش مي آيد؛ (نه اين كه نعوذ بالله معتقد نبوده ، معاذ الله ) لذا حضرت رسول (ص ) تلقين مي فرمايد:

((هذا القايم علي شيفر قبرك ، لا جعفر و لا عقيل . ))

يعني علي است واجد ولايت مطلقه .

تلقين به معناي تعليم نيست زيرا جاي ياد گرفتن نيست ؛ بلكه يادآوري و تذكر است :

مي فرمايد: (ابنك ، ابنك ) پسر تو ، پسر تو

برزخ ، عالم ماندن نيست ؛ بلكه عالمي است براي تصفيه اعمال و اخلاق و عقايد تا رجوع به عالم قيامت كند و توحيد ذاتي و صفاتي و افعالي را تكميل كرده ، تحصيل لباس تقوا نموده و از مسارعت به سوي حق ، واجد مقامي شود كه ديگران حسرت برند؛ زيرا ستايش و پرستش عابد و زنش به معارف اوست .

پس معلوم شد كه مايحتاج مادر عالم برزخ ، افعال و اعمال صالحه و حسنه و عقايد صحيح است و در آن جا درست و نادرست آنها نمايش داده مي شود ، لكن مسئله عبوديت و ثناء و قرب حق معارفي كه در عبادت است ، وجه ملكوتيش در عالم قيامت كبري ظاهر خواهد شد .

يكي از علماء ، مجلسي ، رحمه الله عليه ، را در عالم رويا مشاهده نمود: در مراتب عاليه و دستگاه مرتب و منظمي . از وي پرسيد بر شما چه گذشت ؟

مجلسي ، عليه الرحمه ، مي فرمايد: سوال كردند چه هديه و تحفه اي براي ما آورده اي ؟

عرض كردم : بحارالانوار ، جوابي براي آن داده نشد .

آنان گفتند: پيش ما چيزي داري و آن سيبي است كه به آن بچه يهودي دادي براي رضاي ما .

آن كس كه خواب ديده بود ، گمان كرد كه ((بحار را رد كردند لكن اشتباه نموده بود؛ زيرا ((بحارالانوار)) مسكوت عنه واقع شد؛ يعني ، ((بحارالانوار)) چون علم است محل ظهورش در برزخ نيست و همان سيب ، صورت ملكي اش كه التذاذ طفل بوده ، در برزخ ظهور كرده است بنابراين به حكم تناست هر چيزي اگر نظر التفات به عالم انبياء كني كه غرض و مقصود اين يكصد و بيست و چهار هزار پيغمبر چه بوده خواهي يافت كه همه داعي الي الله بوده اند تا مردمانرا عابد و عارف به حق كنند و جز اين ، مقصد ديگر نداشتند . به قسمي كه احدي از اين مطلب خارج نبوده ، لكن معلوم است دماغهاي آنان فرق مي كند در بسط معارف : يكي مامور شخصي است نسبت خودش و يكي ديگر مامور به بسط معارف است در خانواده اش و ديگري عالي تر و مامور به محله اش مي باشد در اين مقصد و يكي به مملكتي تا مي رسد به آن كه دماغش منورتر و فكرش بازتر و مي تواند عالمي را اداره كند . روحش به حدي نوراني و بسيط است كه مي تواند عالم را منور كند و همه اهل عالم مامور به اطاعت او شوند ، حتي مثل امير مو منان كه مي فرمايد: - انا عبد من عبيد محمد(ص ) - تا مي رسد به معلم كل و استاد انبياء و المرسلين ، وجود مقدس ختمي مرتبت (ص ) ، لكن نحوه اداره اين بزرگ مرد كه مدير كل است در دار تحقيق و عالم بشريت ، به نفس او ، كه وحي اوست ؛ يعني علي بن ابيطالب (ع ) مي باشد و او هم به همين نحوه تا امام حسن عسكري (ع ) . همه اينان در اين عالم ، بسط معارف و حقايق فرمودند . اين وظيفه ، بعد از امام حسن عسكري (ع ) با فرزند اوست . حقايق و اسرار ، به وسيله او در زمان او آشكار مي شود ، چنانكه اميرالمو منين (ع ) به كميل فرمود:

((ما من علم الا و انا افتحه و ما من سر الا و القايم يختمه . ))

هر مدعي كه ادعاي اين مقام كند ، حاصلش براي او رسوايي خواهد بود ، چنانكه ادعا كردند و رسوا شدند و جهالت خود را آشكار كردند .

منبع : سایت معاونت تهذیب حوزه