مدرسه علمیه زینبیه ایوان

نکته قابل توجه این است که علامه طباطبایی(ره) در عرفان عملی به این باور رسیده بود که «إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یِهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَم ‏» راه این است و جز این نیست و دقیقاً به این جهت، رفتار او، گفتار او، سکوت او، قلم او و مطلقا آثار وجودی او، حکایت کننده وارستگی و عظمت ذخایر علمی و عملی او بود.

آیت‌الله جوادی می‌گوید: مراد از عرفان عملی آن دسته از تعلیمات و آموزش‌هایی است که مشتمل بر شیوه سلوک و آئین رفتار است و لذا مغایر با آن عرفان عملی است که متن سلوک و رفتار را تشکیل می‌دهد و مقید به الفاظ و قضایا و مسائل و نظایر آنها نیست. (4)

وی می‌گوید در عرفان از مسئله و قضیه اثر و خبری نیست و سخن از مرحله است؛ یعنی عارف می‌کوشد تا با طی مراحل به عین‌الیقین برسد و عین الیقین غیر از آگاهی به واسطه مفهوم است، بلکه مشاهده متن واقع است.

سیر و سلوک دو مرحله دارد: طبیعی و ارادی

سیر طبیعی؛ همان حرکت و شدن‌های طبیعی، غریزی و فطری است که غیر انسان نیز در آن شریکند، هر موجودی سیر وجودی خاص خود را دارد که به ناچار باید آن‌ را سپری کند .

سیر ارادی؛ از مختصات انسان است، در این مرحله آدمی حقایق دریافتی را در عمق وجود خود جایگزین می‌کند، سیر از مرحله جمادی تا مرحله انسانی که طبیعی و جبری است، اما سیر از مراحل پایین آدمیت و رسیدن به مراحل بالاتر که مرحله فناء فی الله و بقاء بالله است سیر و سلوک ارادی آفاقی و انفسی است.

مراتب سیر و سلوک ارادی شامل آگاهی، اخلاص و کمال است که وجود تفکر،‌ تلاش و تزکیه شرط بقا در این سلوک است.

در سیر و سلوک دین اسلام، حرکت باید بر اساس تعالیم قرآن که به عنوان آیین‌نامه کلی سیر و سلوک مطرح است، خط مشی پیامبر اکرم(ص) به عنوان اسوه و اهل‌بیت(ع) باشد.

استاد اخلاق بايد خودش اهل معنويت بوده و اخلاق در تمام وجودش معنا پيدا كرده باشد؛ بدون چنين كسي رفتن به كلاس اخلاق، عملي نيست.

بسياري از اطرافيان و نزديكان آيت‎ا… حق‎شناس، كرامات زيادي از اين عالم‎رباني ديده‎اند. دكتر محمدي، از پزشكان بيمارستان شريعتي، يكي از اين افراد است. او خاطره اي از زمان بستري شدن ايشان در بيمارستان به ياد دارد كه آن را اين‎طور تعريف مي كند:
در نوروز سال 1381 حال آيت‎ا… حق‎شناس بسيار وخيم شد و مجبور شديم ايشان را در بيمارستان شريعتي تهران بستري كنيم. تقريبا همه نااميد شده بودند و علايم حياتي هم وجود نداشت.
ساعت دو بعد از نيمه شب بود كه آقا زير دستگاه پزشكي، بستري و تحت مراقبت بودند. ناگهان باد شديدي وزيدن گرفت؛ طوري‎كه پنجره هاي محكم بيمارستان شريعتي باز شدند. آقا در همان حالت كما، يك‎دفعه با همان چشم هاي بسته از كمر بلند شدند و فرمودند: «السلام عليك يا امير‎المومنين(ع)» و بعد به من گفتند:« موقع نماز شب شده؟» و مجددا از حال رفتند.
صبح، پزشكان در كمال تعجب ديدند كه حال آقا خوب شده بود و من از ايشان پرسيدم: «ديشب چه شد حاج آقا؟»
ايشان فرمودند:« بعدا به شما مي گويم.»
چند روز بعد در پاسخ پرسشم فرمودند: «حضرت امير(ع) تشريف آورده بودند.»
منبع: هفته نامه پنجره

^{شيطان در آخرالزمان مي‎آيد و اولين كاري كه مي‎كند، عقيده‎ها را مي‎برد.}