وَقَضَى‏ رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُواْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَبِالْولِدَيْنِ إِحْسَناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوْ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا

وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيماً

پروردگارت مقرّر داشت كه جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد. اگر يكى از آن دو يا هر دو نزد تو به پيرى

رسيدند، به آنان «اُف» مگو و آنان را از خود مران و با آنان سنجيده و بزرگوارانه سخن بگو.

در احاديث، در مورد احسان به والدين بسيار سفارش شده و از آزردن آنان نكوهش به عمل آمده است:

پاداش نگاه رحمت به والدين، حج مقبول است. رضايت آن دو رضاى الهى و خشم آنان خشم خداست. احسان به

پدر و مادر عمر را طولانى مى‏كند و سبب مى‏شود كه فرزندان نيز به ما احسان كنند. در احاديث آمده است: حتّى

اگر تو را زدند، تو «اُفّ» نگو، خيره نگاه مكن، دست بلند مكن، جلوتر از آنان راه نرو، آنان را به نام صدا نزن، كارى

مكن كه مردم به آنان دشنام دهند، پيش از آنان منشين و پيش از آنكه از تو چيزى بخواهند به آنان كمك كن.

مردى مادرش را به دوش گرفته طواف مى‏داد، پيامبر را در همان حالت ديد، پرسيد: آيا حقّ مادرم را ادا كردم؟

فرمود: حتّى حقّ يكى از ناله‏هاى زمان زايمان را ادا نكردى.

از پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله سؤال شد: آيا پس از مرگ هم احسانى براى والدين هست؟ فرمود: آرى؛ با نماز

خواندن براى آنان و طلب استغفار و وفا به تعهّداتشان و پرداخت بدهى‏هايشان و احترام به دوستانشان.

مردى از پدرش نزد پيامبر شكايت كرد. حضرت پدر را خواست و پرسش نمود، پدر پير گفت: روزى من قوى و پولدار

بودم و به فرزندم كمك مى‏كردم، امّا امروز او پولدار شده و به من كمك نمى‏كند. رسول خداصلى الله عليه وآله

گريست و فرمود: هيچ سنگ و شنى نيست كه اين قصّه را بشنود و نگريد! سپس به آن فرزند فرمود: «اَنتَ و مالُك

لاَبيك» تو و دارايى‏ات از آنِ پدرت هستيد.

در حديث آمده است: حتّى اگر والدين فرزند خود را زدند، فرزند بگويد: «خدا شما را ببخشايد» كه همان «قول كريم»

است.

احسان به والدين، از صفات انبياست. چنانكه در مورد حضرت عيسى‏عليه السلام، توصيفِ «بِرّاً بوالدتى»و

در مورد حضرت يحيى‏عليه السلام «بِرّاً بوالديه» آمده است.

والدين، تنها پدر و مادر طبيعى نيستند. در برخى احاديث، پيامبر اكرم‏صلى الله عليه وآله و اميرالمؤمنين‏عليه

السلام پدر امّت به حساب آمده‏اند. «أنا و علىّ ابوا هذه الامّة» همچنان كه حضرت ابراهيم، پدر عرب به

حساب آمده است. «ملّة ابيكم ابراهيم»

اگر والدين توجّه كنند كه پس از توحيد مطرحند، انگيزه‏ى دعوت فرزندان به توحيد در آنان زنده مى‏شود. «قَضى‏ ربّك

ألاّ تعبدوا اِلاّ ايّاه و بالوالدين احساناً»